งานวิจัยพบว่า “สมองล้า (Brain Fog)” ลดได้ด้วยยากลุ่ม Anti - CGRP

Rimegepant และยาในกลุ่ม Anti-CGRP (Calcitonin Gene-Related Peptide) ถือเป็นนวัตกรรมใหม่ที่เป็นก้าวสำคัญของวงการในการรักษาอาการไมเกรน ซึ่งนอกจากจะช่วยบรรเทาอาการปวดศีรษะได้อย่างมีประสิทธิภาพแล้ว ยังมีศักยภาพในการช่วยลดปัญหาความคิดช้าหรือ "brain fog" ซึ่งเป็นหนึ่งในอาการที่ผู้ป่วยไมเกรนเรื้อรังต้องเผชิญเป็นประจำ บทความนี้จะอธิบายความเชื่อมโยงระหว่าง brain fog และไมเกรน กลไกการทำงานของยาในกลุ่ม Anti-CGRP และหลักฐานวิจัยที่สนับสนุนการใช้ยาเหล่านี้ในการช่วยฟื้นฟูการทำงานของสมอง

อาการ Brain Fog คืออะไร?

Brain fog หมายถึงภาวะสมองล้า ซึ่งแสดงออกผ่านอาการทางความคิด ดังนี้:

• สมาธิสั้น ไม่สามารถโฟกัสได้
• ความจำสั้น ลืมง่าย
• รู้สึกเหนื่อยล้าทางความคิด
• การประมวลผลข้อมูลช้าลง

สำหรับผู้ป่วยไมเกรน อาการ brain fog มักเกิดขึ้นในช่วงระยะก่อนเริ่มปวดศีรษะ (prodrome phase) และอาจยืดเยื้อไปจนถึงช่วงหลังอาการปวดศีรษะ (postdrome phase) ซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน ทำให้เกิดปัญหาในการทำงานและการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก

ความเชื่อมโยงระหว่าง Brain Fog และไมเกรน

งานวิจัยหลายชิ้นระบุว่า ผู้ป่วยไมเกรนกว่า 90% รายงานว่าเกิดความบกพร่องทางการคิดในช่วงก่อน ระหว่าง และหลังการปวดศีรษะ โดยมีอาการ เช่น สมองตื้อและความจำลดลง ซึ่งเชื่อมโยงกับภาวะ cortical spreading depression (CSD) หรือคลื่นไฟฟ้าผิดปกติที่แผ่ขยายในสมองและนำไปสู่อาการไมเกรน

กลไกการเกิด Brain Fog ในผู้ป่วยไมเกรน

เพื่อให้เข้าใจว่าทำไมยากลุ่ม Anti-CGRP จึงสามารถลดอาการ brain fog ได้ เราควรพิจารณากลไกพื้นฐานดังนี้:

1. Cortical Spreading Depression (CSD): CSD เป็นกระบวนการคลื่นไฟฟ้าที่แพร่กระจายตามเนื้อสมอง และส่งผลให้เกิดความผิดปกติของการทำงานของสมองส่วนต่างๆ
2. บทบาทของ CGRP: CGRP เป็นสารสื่อประสาทที่หลั่งออกมาในระหว่างการเกิดไมเกรน มีบทบาทกระตุ้นการขยายตัวของหลอดเลือด การอักเสบ และความรู้สึกปวด และยังมีความสัมพันธ์กับการทำงานของสมองที่ลดลง
3. การอักเสบของระบบประสาท: ไมเกรนเรื้อรังอาจทำให้เกิดการอักเสบในสมองอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดการเสียสมดุลของสารสื่อประสาทและเชื่อมโยงกับอาการ brain fog

ยา Anti-CGRP: ความก้าวหน้าในการรักษาไมเกรน

ยาในกลุ่ม Anti-CGRP ถูกออกแบบมาเพื่อยับยั้งการทำงานของ CGRP และป้องกันการเกิดกระบวนการที่นำไปสู่อาการปวดศีรษะและอาการร่วมต่างๆ

ประเภทของยาในกลุ่ม Anti-CGRP

1. Gepants (ยาต้านตัวรับ CGRP แบบรับประทาน): เช่น Rimegepant ยาเหล่านี้ใช้เพื่อบรรเทาอาการไมเกรนเฉียบพลันได้อย่างรวดเร็ว
2. Monoclonal Antibodies (ยาป้องกันไมเกรนแบบฉีด): เช่น Erenumab, Fremanezumab, Galcanezumab และ Eptinezumab เป็นยาที่ฉีดทุกเดือนหรือทุก 3 เดือน เพื่อป้องกันการเกิดไมเกรน

หลักฐานทางคลินิกที่สนับสนุนการใช้ยา Anti-CGRP เพื่อลด Brain Fog

1. ลดปัญหาด้านความคิดและสมาธิ

จากผลการทดลองในปี 2023 พบว่าผู้ป่วยที่ใช้ยา Rimegepant รายงานว่าอาการ "คิดช้า" หรือรู้สึกเหมือนสมองทำงานช้าลง ลดลงถึง 45% ในช่วงที่มีอาการก่อนและหลังปวดศีรษะ เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้รับยา โดย "ปัญหาด้านความคิด" หมายถึงการรู้สึกว่าสมองทำงานช้าลง ไม่สามารถประมวลผลข้อมูลหรือจดจำสิ่งต่างๆ ได้ตามปกติ เช่น การลืมงานที่เพิ่งได้รับมอบหมาย หรือรู้สึกต้องใช้เวลานานกว่าจะเข้าใจเรื่องราวง่ายๆ

2. เพิ่มประสิทธิภาพด้านความจำและสมาธิ

งานวิจัยในกลุ่มผู้ป่วยไมเกรนเรื้อรังแสดงให้เห็นว่าผู้ที่ใช้ยา Erenumab มีการพัฒนาความสามารถในการจำสิ่งต่างๆ ได้ดีขึ้น และมีสมาธิมากขึ้นในชีวิตประจำวันหลังจากใช้ยาต่อเนื่องเป็นเวลา 6 เดือน เช่น สามารถโฟกัสกับงานที่ต้องใช้ความละเอียดได้โดยไม่รู้สึกเหนื่อยล้าทางความคิด

3. จำนวนวันปวดศีรษะลดลงและสมอโล่ง ปลอดโปร่ง

ข้อมูลจากคลินิกไมเกรนรายงานว่าผู้ป่วยที่ใช้ยาในกลุ่ม Anti-CGRP รู้สึกว่าสมองโล่งขึ้น ไม่มีความรู้สึกหนักศีรษะหรืออาการเบลอที่มักตามมาหลังจากไมเกรน อีกทั้งยังมีจำนวนวันปวดศีรษะที่ลดลง ทำให้สามารถกลับไปทำงานหรือทำกิจกรรมต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เปรียบเทียบกับการรักษาแบบเดิม

การรักษาไมเกรนแบบดั้งเดิม เช่น กลุ่ม Triptans เน้นการหดตัวของหลอดเลือดเพื่อลดอาการปวด ซึ่งไม่สามารถแก้ไขปัญหาด้านการทำงานของสมองได้ และอาจเพิ่มความเสี่ยงในผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับหลอดเลือดหัวใจ แต่ยา Anti-CGRP:

• ไม่ทำให้หลอดเลือดหดตัว
• ปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงโรคหัวใจ
• ช่วยลดทั้งอาการปวดและอาการทางสมองร่วม

กลไกการลดอาการ brain fog ของยา Anti-CGRP

ประโยชน์ด้านสมองของยา Anti-CGRP มีพื้นฐานจากกลไกดังนี้:

1. ลดการอักเสบของระบบประสาท: การยับยั้ง CGRP อาจลดการอักเสบในสมองที่เกี่ยวข้องกับอาการ brain fog
2. ฟื้นฟูสมดุลของสารสื่อประสาท: ยาเหล่านี้ช่วยคืนสมดุลของระบบสารสื่อประสาทที่เสียไปในช่วงไมเกรน
3. เสริมการเชื่อมต่อของเครือข่ายสมอง: ผลการสแกนสมองระบุว่า ยาในกลุ่ม Anti-CGRP สามารถเพิ่มความเชื่อมโยงของเครือข่ายสมองที่เกี่ยวข้องกับความจำและสมาธิ

ประสบการณ์จากผู้ป่วยจริง

• กรณีศึกษาที่ 1: คุณซาร่า อายุ 34 ปี: หลังจากเริ่มใช้ Rimegepant คุณซาร่ารายงานว่าไม่เพียงแต่จำนวนครั้งที่ปวดลดลง แต่ความสามารถในการจดจ่อกับงานก็ดีขึ้นอย่างชัดเจน
• กรณีศึกษาที่ 2: คุณไมเคิล อายุ 42 ปี: คุณไมเคิลซึ่งเคยมีอาการไมเกรนเรื้อรังมานานกว่า 10 ปี เล่าว่าหลังจากใช้ยา Anti-CGRP เขารู้สึก "สมองโล่ง" และมีพลังในการทำงานเพิ่มขึ้น

แนวโน้มในอนาคตของการใช้ยา Anti-CGRP ในการรักษาภาวะร่วมอื่นๆ ของไมเกรน

งานวิจัยที่กำลังดำเนินอยู่มุ่งเน้นศึกษาประโยชน์เพิ่มเติมของยา Anti-CGRP ในด้าน:

• การป้องกันการเสื่อมของสมองในผู้ป่วยไมเกรนเรื้อรัง
• การเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่มีไมเกรนดื้อยา
• การลดความถี่ของอาการ brain fog ในผู้ป่วยที่มีแนวโน้มเกิดอาการสมองล้าระหว่างไมเกรน

ดังนั้น ยาในกลุ่ม Anti-CGRP โดยเฉพาะ Rimegepant และยาชนิดอื่นๆ ถือเป็นความก้าวหน้าครั้งสำคัญในการรักษาไมเกรนและการดูแลภาวะร่วมของไมเกรนที่ส่งผลต่อสมอง โดยช่วยจัดการกับปัญหาทั้งด้านความเจ็บปวดและการทำงานของสมองที่บกพร่อง อย่างอาการ brain fog ที่เคยเป็นปัญหาสำหรับผู้ป่วยหลายคนได้รับการบรรเทาลงอย่างมีนัยสำคัญ การวิจัยที่ต่อเนื่องจะยิ่งเสริมความเข้าใจถึงศักยภาพของยาเหล่านี้ในการยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยไมเกรนในระยะยาว

รู้จักยากลุ่ม Anti-CGRP มากขึ้น และดูว่าเหมาะกับคุณหรือไม่?

ดาวน์โหลด หรือจองคิวปรึกษาแพทย์เฉพาะทางผ่าน แอปพลิเคชัน Smile Migraine

ที่จะช่วยให้คุณเข้าถึงแพทย์ผู้เชี่ยวชาญกว่า 25 ท่าน จากทั่วประเทศผ่านระบบ Tele-Medicine คุณสามารถปรึกษาแพทย์จากที่บ้านได้ง่ายๆ โดยไม่ต้องเสียเวลาเดินทาง

จุดเด่นของบริการ Smile Migraine

• แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบประสาทและสมองที่เข้าใจปัญหาไมเกรนเป็นอย่างดี
• ปรึกษาได้ทุกที่ทุกเวลา เพียงแค่มีสมาร์ทโฟน
• รับคำแนะนำในการรักษาไมเกรนเฉพาะบุคคล และการประเมินทางเลือกการใช้ยากลุ่มใหม่

อย่าปล่อยให้ไมเกรนเป็นอุปสรรคต่อชีวิตเราอีก นัดปรึกษาแพทย์ง่ายๆ ได้ที่ Smile Migraine เพื่อการใช้ชีวิตที่ไร้ไมเกรน!

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

Link : https://ghlf.org/migraine/migraine-brain-fog/